Gelistirilmesi için 10 binden fazla kişinin 5 yılı askın süredir
calıstıgı Windows Vista,nihayet bu aydan itibaren bizlerle olack.İlk
kez 14-17 tariheri arasındaki Compex Bilgisayar Fuarında Microsoft
Türkiye tarafından tanıtılan ve biz kullanıcıları ile buluşan Vista
,herksin aklında soru isaretleri olusmasına neden oldu.Soru ise; “Acaba
terfi etmeli mi yoksa etmemeli mi?” idi.Bu sorunun kafanızı daha fazla
karıstırmasını önlemek amacıyla,sizler icin bir Windows terfi rehberi
hazırlandı. Vistaya terfi etmek yada etmemek...BU ince çizgide dikkat
edilmesi gereken herşeyi burada bulabileceksiniz.Bu rehberi okuduktan
sonra terfi edip etmemeye kolayca karar verebilirsiniz.
Vista’nın yeniliklerini ve eksikliklerini daha kolay inceleyebilmemiz
için sistemi,öncelikli olarak iki alt kategoriye ayırmamız
gerekityor.Yazılımsal ve donanımsal açıdan bakmak,sanırım daha kolay
karar vermemizi saglayacak.Bir işletim sisteminin iki farklı kategori
altında incelenmesi size biraz garib gelebilir,bu dogru.Ancak tam da bu
nokta,Vista’nın ne kadar farklı bir isletim sistemi oldugunu göstermek
için yeterli olablr.
Vista Macerası
Yaklasık 5 yıl önce baslayan Longhorn furyası ile temel taşları
oluşturulmaya başlayan Vista hakkında Bussiness Week’te çıkan bir
yazıda,Vista’nın satısından e lde edilecek karın,gelistirilmesi için
harcanan para yanında devede kulak kalacagı bile söyleniyor.Firmanın
CEO’su Steve Ballmer ise maliyuet konusunda bir rakam vermekten
kaçınıyor.
Vista’nın geliştirilme sürecinde bunlar yaşanırken ,kullanım aşamasında
da farklı bir yol izlendi.2 adet deneme sürümünün ardından Microsoft
tarihinde ilk kez bir işlerim sistemini ,geliştirme sürecinde
hacker’ların kullanımına sundu ve açıkları hacker’lardan bulmalarını
istedi(walla billa bu gerifin kafa calısıyo).Windows’un cıkarmıs oldugu
2 deneme sürümünden de geri besleme yoluyla aldıgı hatalar
sonucu,güvenilirliginden emin olunan stabil sürümü Ocak 2007’de
piyasada olacak.
Vista’nın Getirecekleri
Microsoft artık Tablet Pc ve Media Center Edition gibi günümüzün lüks
sayılabilecek uygulamalarını orta düzeyde kullanıcılara
sunuyor.Herkesin erişebilecegi cok cesitli yelpazede ürünler sunan
firma,kullanıcılarına Home Premium Edition sürümünden itibaren yüksek
coklu ortam açma deneyimi ve ağ özellikleri sunuyor.Ayrıca gelişen web
servisleri ve P2P dosya paylasımı veya internet üzerinden klasör
paylastırma gibi hizmetler ise ev kullanıcılarına işletim sistemiyle
gelen yazılımlarla sunuluyor.İşin ilginc tarafı yazılım,film ve müzik
üreticilerinin korkulu rüyası haline gelen P2P,DVD kopyalama ve benzeri
özelliklerin Vista ile direkt Microsoft kullanıcılarına sunulacak
olması.Yasal yönden hangi yaptırım uygulanır ya da hangi kurallar
çercevesinde dosya paylasımına izin verilir bilinmez ama 2007 hem
kullanıcılar hem de Pc dünyası için yeni işletim sistemi ile
hareketlenecege benziyor.
Vista’da Güvenlik
Microsoft ,Windows Vista’yı şimdiye dek en güvenli işletim sistemi olarak tanımlıyor.
İngiliz güvenlik şirketi Sophos Vista’yı e-posta üzerinden
etkileyebilecek 3 virus oldugunu acıkladı; bunlar Stratio-Zip ,
Netsky-D , MyDoom-O.Bu virüsler yahoo.gmail,hotmail gibi bagımsız
e-posta programları üzerinden geldiginde Vista’nın güvenlik duvarlarını
aşabiliyor.
Fin güvenlik şirketi F-Secure’a göre ise,Vista’nın güvenlik özellikleri bu virüsleri yakalayacak güçte.
McAfee,yeni güvenlik özelliklerine karşın Vista’nın önceki sistemlere göre daha az güvenli oldugu görusunde.
Symantec de Vista’nın bazı bölümlerinde yazılım hatalırının oldugunu ve Windows XP’den daha güvensiz oldugunu savunuyor.
Vista’daki Yeni Programlar
Windows Mail:Windows XP’deki Outlook Express’in Vista için hazırlanmıs
ve geliştirilmiş sürümü.Bir online elektronik posta gönderme ve alma
programı.Gelişmiş bir spam filtreleme özelligine sahip.Yeni
güncellemeleri sitesinden otomatik olarak indirebiliyor.
Windows Kayıt Defteri:XP’deki adres defteri benzeri bir uygulama.XML
tabanlı.Adres bilgilerini ‘.wab’ ‘.vcf ‘ ‘.csv’ formatlarında
saklayabiliyor.
Windows Takvimi:Vista ile gelen yeni bir takvim uygulaması.iCalendar formatını destekliyor.
Windows Fax & Tarayıcı:Gelişmiş bir fax gönderme,alma ve tarama
yapma uygulaması.XP’deki faks servisi yerine kullanılacak olan bu
uygulama Ultimate , Business ve Enterprise dagıtımlarında mevcut.
Microsoft Paint:XP’de bulunan Paint uygulamasının gelişmiş versiyonudur.Yeni renk paketleri ile desteklenmiştir.
Vista ile gelecek diger gelişmiş uygulamalar ise Wordpad,ses
kaydedicisi,hesap makinası,Microsoft Photo Gallery,Microsoft Movie
Maker,Microsoft DVD Maker.Ayrıca Vista’nın tüm sürümlerinde yeni
eklenen bir cok oyun da mevcut.Bunlar Purble Place,Chees Titans,Mahjong
Titans,Minesweeper ve InkBall.
Windows Vista'nın Donanımsal Nitelikleri
Testlerimiz ,daha Vista piyasa cıkmadan baslayan ve önü arkası
kesilmeyen ‘Cok fazla donanımsal özellikler gerektiriyor’ sözlerini ne
yazıkki dogruladı.Bu da demek oluyor ki Vista’ya gecmek sadece tercih
meselesi degil,aynı zamanda RAM,işlemci ve ekran kartı meselesi.
Öncelikle testimiz sırasında kullandıgımız makinaıyı tanıtalım.Böylece
daha kolay karsılastırabilir ve terfi zamanına karar
verebilirsiniz.Kurulu yaptıgımız makine 1.86 Centrino işlemcili,1.5 GB
hafızaya sahip ve 256 MB X700 ekran kartı takılı bir dizüstü bilg.Bir
cok isletim sistemi ve program testinde canavar gibi calıstıgına
inandıgımız makinamızın,Vista testinde ne gii sonuclar verecegini biz
de cok merak ederek basladık denemelere...
Vista’nın kurulumu tamamlandıktan sonra bilgisayarımıza verdigi
not,bilgisayarımızın iyi sayılabilecegini kanıtladı ama fazla iyi
olmadıgının da altını cizdi.Evet yanlıs duymadınız Vista bilgisayrımızı
notlandırdı ve en düsük notu 3.6 ile islemcimize verdi.5 üzerinden
notlandırmanın yapıldıgı bu sistemde ekran kartımız 4.2 , RAM’imiz 4.3
puan aldı.Ve bilgisayarımızın aldıgı genel not ile Vista’yı
kaldırabilecek bilgisayrlar arasına girmeyi basardı.Bu da demek oluyor
ki Vista her bilgisayarda kolay kolay calısmayacak.İşte terfi kararını
vermeniz icin atmanız gereken ilk adım bu.Üzerinde biraz düşünülmesi
gereken bir sonuc gercekten de.
Gelelim Vistanın diger donanımsal isteklerine ve gercekte Vista’nın bilgisayar kaynaklarını ne kadar tükettigine.
Kurulum sonrasında Vista sabit diskimizde 6 GB’a yakın yer kapladı.Bu
da Windows XP’ye alıstıgımız için olsa gerek ,sadece bir işletim
sistemi icin oldukca fazla bir boyut bize göre.Ayrıca sistemin biraz
yavas calıstıgını sölemekte de fayda war.
Üzerinde cok konusulan Aero arayüzü gercekten de göze hos gelen bircok
efekte sahip.Fakat her güzel seyin bir bedeli oldugunu da unutmamak
gerekir.Aero arayüzünün bedeli ise 300 MB’dan fazla RAM tüketimi .
Kurulum işlemi bittikten sonraki haliyle Windows Vista 600 MB civarında
RAM kullanıyor.Yani bu miktar hicbi program calısmazken ortaya cıkan
RAM tüketim miktarı.Eger bu tüketimi XP acılıs ekranı ile
karsılastıracak olursak,terfi için atmamız gerek ikinci önemli adımın
ne kadar büyük olacagını görebilrisiniz.
Bu iki bilgi bile Vista’nın sistemimizi ne kadar yordugunu acıkca
ortaya koyuyor.Fakat tema degişikligine gidip Windows 98 görünümüne
gectigimizde RAM tüketimi bir hayli azalıyor.Ortaya cıkan sonuc ise cok
garib RAM tüketimi birden 200 MB civarına düşüyor.Demekki Aero teması
300 MB’dan fazla RAM gerektiriyor.
Bu aşamada Vista’ya terfi etmeyi düşünen kişilerin 1 GB ve üstü
RAM’e,256 MB ve üstü bir ekran kartına ve şu anki sartlar altında iyi
sayılan bir işlemciye ihtiyacı oldugu acıkca ortaya cıkıyor.Cünkü
hicbir işlem yapmazken 600 MB RAM tüketen bir sistemin işlemciyi ne
kadar yoracagı ortada.
1 yıldan eski sistemlerin hiçbir upgrade yapmadan Vista’ya gecmesinin
zor oldugunun acıkca belirtildigi bu durumlarda,Vista’ya terfi için en
uygun zamanın çıkıs tarihinden 6 ay sonrası oldugu belirtiliyor.Neden
olarak ise bu süre zarfında Vista’nın hem Türkce sürümünün cıkacagı hem
de genel kullanıma sahip bircok yazılımın Vista sürümlerinin bu süre
zarfında hazır hale gelecegi gösteriliyor.Demekki terfi işlemimizin bir
de yazımsak boyutu war.
Not:Vista’nın bu sürümüyle gelen bir diger özellik ise Linux’ta ki “su”
komutu ile erişilen admin hesabı yönetimi.Yani programlar üzerinde
yapılacak degişiklikler veya uygulamaların sistemden kaldırılması için
‘admin’(yönetici) onayı gerekiyor.Üsttelik bu onay her program için
gerekli.Bu işlem ise bu tip konulara yabancı kişilere,zor gelecek ve
yadırganacak bir durum.
Yeni nesil işletim sisteminde bir diger farklılık ise Gadget’lar.Bunlar
Linux’taki ‘Super Karamba’ benzeri ögeler ve bir cubuk üzerinde ya da
masaüstümüzün herhangi bir yerinde kullanılabiliyor.Kurulum sonrasında
sayısı 10’u bulan bu Gadget’lara yenilerini eklemek icin bir internet
baglantınızın olması yeterli.İşte bu tip farklılık ve yeniliklere
alısmak ya da alısmayı göze almak da terfi için atmamız gerek önemli
adımlardan birisi..windows